İnsanları yönlendirmenin, saygı ve otorite kurmanın yolu, kendini kabul ettirmek ve kalpleri kazanmaktan geçer. Bunun en başta gelen yolu ise iyi bir karaktere sahip olmaktır.
Liderlik kendine hâkimiyetle başlar; heveslerine, hayallerine, sinirlerine hâkim olan kazanır.
Aklını tabiatının öğretmeni, düşüncelerini hayallerinin bekçisi, görüşünü de duygularının efendisi yap.
Liderliğin mükemmel olmasının esası; aklı, bilgiyi ve tecrübeyi, cesaret, azim, sabır, ihtiyat ve ataklık gibi bütün iyi duygularla nefsinde birleştirip kullanabilmeye dayanır.
On iki huy vardır ki bunlar bir devlet adamını küçültür:
Yalancılık, döneklik, ahlaksızlık, korkaklık, zalimlik, cimrilik, kindarlık, kıskançlık, ikiyüzlülük, inatçılık, makam hırslı ve öfkeli olmak.
Mükemmel şahsiyet Liderin vakarını ve heybetini artırır. Güzel ahlakın, namuslu ve şerefli hareketin ruhları büyüleyen bir sihri, gözleri ve kalpleri etkileyen bir görüntüsü vardır.
İşte mükemmel devlet adamının özellikleri:
Fikrinde dengeli, görüşünde aydın; düşündüğünü söyleyen, söylediğini düşünen; hareketlerinde ölçülü, işlerinde dikkatli; ilişkilerinde anlayışlı, dostluğunda vefalı; heveslerinde ılımlı, kararlarında isabetli; görevinde namuslu, kinlerinde affedici; davranışlarında mütevazi, vermede cömert; savaşta cesur, barışta tedbirli; çalışmada hırslı, rekabette fırsatçı ve emellerinde sabırlı, tercihlerinde adaletli.
Şahıstan şahısa büyük fark vardır; mükemmel Liderin farkı önce parlak şahsiyetiyle ortaya çıkar.
Rakiplerine karşı üstünlük elde etmek isteyen bir Liderin en başta dikkat edeceği husus; doğruluk, dürüstlük, cömertlik ve şefkatli olmak gibi faziletli davranışlara sahip olmaya çalışmaktır.
Bir Lideri mükemmel yapan, fazilet ve kabiliyetidir.
İnsanları etkilemenin özünde, kendini sevdirmek ve kalplere tesir etmek vardır; bunun yolu ise iyi bir karakterden geçer.
Şahsiyeti, meziyetleri ve kendine has davranışlarıyla bir Lider kendi tarzını oluşturur; ve ciddiyeti, vakarı ve güven veren tavırlarıyla insanları kendisine bağlar.
Bir Lideri yıkan altı şey: Korkaklık, kindarlık, inatçılık, tembellik, zalimlik ve aşırı hırstır.
Üç özellik vardır ki bir Lideri yüceltir: Verdiği sözleri yerine getirmek, desteğini gördüğü kimselere vefa borcunu ödemek ve namuslu hareket.
İdarede görünen vasıtalar; akıl, bilgi, tecrübe, görünmeyen ise karakterdir.
Bir Liderin hakiki üstünlüğü; karakterinin güzelliği ve zekâsını iyi kullanabilmesiyle ölçülür.
Her Lider kendi karakterinin yansıdığı bir otorite kurar.
Otoritenin görünmeyen yüzü amirin efendiliğinde saklıdır.
Hür düşünce, coşkulu bir arzu işlere atılmanın motorudur. Düşüncesiz ve tedbirsizce hareket aydınlık yolu karanlık yapar. Saadete ancak sabır ve gayretle ulaşılır.
Kabiliyet ve fazilet sahibi bir Lider, keskin zekâsı, dürüst tavırları, doğruyu eğriden ayırdeden kararları ve emsalsiz icraatlarıyla görevini mükemmel yapar.
Tedbirsiz ve ihtiyatsızca hareket eden önünü göremez; önünü göremeyen tuzağa düşer.
Atak fakat sabırlı, süratli fakat ağırbaşlı hareket eden, idarenin ustasıdır.
İşlere atılmada basiret, cesaret ve tedbirlice hareket; sonuca ulaştırmada, sabır ve sebat…
Büyük dediğimiz Liderleri büyük yapan yegâne iki özellik; basiret ve cesarettir.
En büyük maharet, basiretle cesareti birleştirip ihtiyatla uygulayabilmektedir.
Cesaretin en zor imtihanı tehlikenin önündedir.
Düşünceli, tedbirli ve ihtiyatlı hareket; her kararda isabet.
İhtiyat, basiret ve sükûnet; işlerde güven ve selamet.
Peşin hüküm düşünmeyi engeller; konuları tartmakla aşılır engeller.
İşlere başlamada araştırma ve dikkat; sonuca götürmede sabır ve sebat.
Başı ılımlı ve ağırbaşlı hareket; sonu huzur ve selamet.
Düşünceli, tedbirli ve ihtiyatlı hareket, engelleri de gösterir fırsatları da…
Zekânın tılsımlı definesinin ışıltıları altında, bitmeyen heyecan, tükenmeyen hız, sarsılmayan azim ve çilekeş sabrınla yılmadan yürüyeceksin.
Doğrulukla güçlenecek, alçakgönüllülükle sevileceksin… Azminle koşturacak, sabrınla dayanacaksın… Ve yılmayan cesaretinin gücüyle dağları kuşatacaksın.
Gözü yüksekte olmak ölçüyü kaçırmayı gerektirmez; merdivenleri azimle fakat adım adım çıkarsın.
Beş özellik vardır ki bunlara sahip olan kişiyi insanlar çok sever: Şefkatli ve merhametli olmak, alçakgönüllü olmak, yumuşak ve ağırbaşlı olmak, iyi niyetlilik ve cömertlik.
Asil ruhlu düşünceli bir Lider, küçük hataları af dilenmeden, büyükleri af istenince affeder; af istenmeyen büyükler içinse duruma göre hareket eder.
Olaylara geniş gözlükle bakan anlayış sahibi bir Lider, kin bağlanacak konuların nadir olduğunu görür.
Affetmeyi bil, iyiliği emret, kötülükten uzaklaş, doğruyu konuş…
Yüksek ahlakî faziletlere sahip olmak, en başta, en başta bulunanın özelliği olmalıdır.
Günler döner dolaşır, sen emel peşinde koşarsın. Ne kadar çalışsan da nasibin neyse önüne gelir; ama nasibini aramaktan vazgeçme.
Hayat, ümitle korku arasında; idare, güvenle şüphe arasındadır.
Nankörlüğün ve dönekliğin kahredicini elemini yaşamak insana taşınması en ağır gelen yüktür.
Üç yerde vefa arama; halkta, zamanda ve dönek insanda.
Aynaya bakarak değil yaptıklarına bakarak kendini tanırsın.
Adımlarını dikkatli at, ihtiyatlı ol, tıpkı mayın tarlasında yürüyormuşsun gibi…
Liyakatin yüzde elliden fazlası karakterin içinde gizlidir.
Sükûnet ve metanet, selamettir.
Sabrı eşekten, sadakati köpekten öğren.
Akıllının cesareti iş bitirir; ahmağınki iş batırır.
Huzursuzluk yalancının yoldaşıdır; saadet arayan doğruya yapışır.
Doğru sözlü dürüst kişinin bir olur özü, sözü; yalanla doludur sahtekârın heybesinin iki gözü.
Ne kötülere baş ol; ne vefasızla arkadaş ol.
İnsana en çok dokunan üç şey: İyilik yaptıklarının nankörlüğü, dostlarının vefasızlığı ve sevdiklerinin kötülükleridir.
Siyasette vefa aramak kızgın çölde su aramaya benzer.
Ne çok acele et, ne çok ağır; ne sessiz dur ne bağır.
Sabır, zamanla evlidir, birlikte yaşar onlar; ümit ise beklenen çocuklarıdır.
Bir ölçek düşünce, bir ölçek ihtiyat ama beş ölçek sabır.
Aceleci inatçı kişi kendini yer; ama ağırbaşlı anlayışlı, huzura erer.
Cömertlik üç türlüdür: Paradan olan, fikirden olan, zamandan olan. Birincide tam cömert ol, ikincide yarım cömert, üçüncüde düşün.
Fikirlerin ileri dönük; ama başın aşağı dönük olsun.
Eser sahibi, meyveli ağaca benzer, başı aşağıdadır.
Katı kalpli, huysuz, geçimsiz ve şirret bir amirle çalışmak bir müddet sonra tedaviye ihtiyaç gösterir.
İhaneti affeden Lideri alt ederler.
Kalpte yanan kin ateşi mezarda söner.
İntikamda bile adalet olmalı.
Ne düşman ol, ne düşman sahibi; ne öçten kaçan ol, ne öç kovalayan.
Kinine kilitlenen, kendine kızsın.
Ne tartışmaya girip kazanan ol; ne inat edip horozlanan…
Çoğu kötü olay kuru bir inatla başlar.
İdarede işler inatçılıkla yürümez; aklı başında arif, ayağını sürümez.
Tevekkül ve rıza, feryat ve hazımsızlıktan hayırlıdır.
Hırsına yenilmek rakibine yenilmekten kötüdür.
Makamı kaybetme korkusu, ölüm korkusu kadar şiddetlidir.
Can çıkmadıkça makam hırsı çıkmaz.
Makamın tadı, şehvet zevkinden fazladır.
Koltuktan düşme, bir numaralı depresyon sebebidir.
Makamı kaybetmek insanlara evladı kaybetmekten zor gelir.
Her yüze güleni dost sanma; ikiyüzlünün sözlerine aldanma.
_______________________
(*) Liderin Kitabı: Recep Muhlis Gür, Truva Yayınları / İstanbul - 2014